ΤΟ ΤΕΝΝIS "ΓΕΡΝΑΕΙ" (Τι χρειάζεται ένας αθλητής για να γίνει πραγματικά "μεγάλος";) - "ΣΚΟΠΙΜΗ" ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ

Πρόσφατα έγινε μια μελέτη από τον Michael Bane (Research Fellow στο Πανεπιστήμιο της Victoria) που είχε ως στόχο να διαχωρίσει το γεγονός από τη μυθιστοριογραφία στη συζήτηση, για το πως οι παίκτες του τένις και το τένις, εξελίσσονται - και ίσως να εκπλαγείτε από αυτό που βρήκε!

Κατά μέσο όρο, η ηλικία του top100  έχει πράγματι αυξηθεί, με ρυθμό περίπου ένα έτος ανά δεκαετία, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 35 ετών. Αυτό ακούγεται σαν μια καλή είδηση, αν είστε ένας παίκτης του τένις, αλλά μια πιο προσεκτική ματιά αποκαλύπτει κάτι τελείως διαφορετικό!

Τα αποτελέσματά μας υποδεικνύουν ότι η αλλαγή οφείλεται κυρίως στα αποτελέσματα των νεαρών αθλητών, που χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να φτάσουν στο top100, παρά στην αυξημένη συνολική διάρκεια της σταδιοδρομίας.

Με απλά λόγια, το "παράθυρο ευκαιρίας" του νέου παίκτη του τένις μειώνεται, και οι πιθανότητες για να φτάσουν σύντομα στην κορυφή έχουν σχεδόν αποκλειστεί.

Οι αριθμοί που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα από την ATP δείχνουν την τάση αυτή. Το 2013, μόνο τέσσερα από τα 64 τουρνουά είχαν νικητές αθλητές ηλικίας κάτω των 24 ετών, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας της τρέχουσας top10 είναι τα 29 έτη.

Ο Roger Federer παλιότερα είχε δώσει μια συνέντευξη σχετικά με την μεγαλύτερη αλλαγή στο τένις του σήμερα  και προς το τέλος της απάντησής του, είχε πει ότι "τα 'αργά' γήπεδα σε συνδυασμό με τη  νέα τεχνολογία είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο δεν υπάρχουν 'νέοι' παίκτες (με ηλικία δηλαδή κάτω των 21 ετών) στο Top 100 ATP Rankings."

Νομίζω ότι αυτό είναι μια πολύ θλιβερή κατάσταση για το τένις των ανδρών και έτσι σκέφτηκα ότι πρέπει να γράψω κάτι για αυτό και να εξηγήσω γιατί συμβαίνει αλλά και τι πρέπει να γίνει για να αλλάξει!

Αν πάτε πίσω 14 χρόνια, 2000/2001, υπήρχαν αρκετοί παίχτες κάτω των 21 άνετα στο top100 αλλά και κοντά στο top10. Federer, Hewitt, Roddick και Nalbanian είναι οι πρώτοι που μου έρχονται στο μυαλό.

Τώρα οι νεότεροι που έχουμε εκεί είναι οι Jiri Vesely (77) και Dominic Thiem (100) που είναι και οι δύο 20 ετών πολύ μακριά φυσικά από το top10.

Εκτός από αυτά τα παιδιά δεν υπάρχει κανείς πολύ κοντά, με τα περισσότερα γύρω από την ομάδα ηλικίας 22/24, εκτός αν θέλετε από τον 19χρονο Nick Kyrgios (171)  που όμως είναι αρκετά μακριά ακόμα.

Υπάρχει κανείς πολύ νέος στα πρόθυρα του top10;

Ποια είναι άραγε η επόμενη σοδειά των juniors, από που προέρχεται και πότε θα κάνει την εμφάνιση της; Πραγματικά δεν είμαι σίγουρος.

Τι φταίει;

Οφείλω να πω λοιπόν ότι αυτό που είχε πει ο Roger σχετικά με τα γήπεδα,  είναι απολύτως σωστό!

Τα "αργά" γήπεδα είναι φτιαγμένα για rallies, για θέαμα, για αγωνία, για πόντους με μεγάλη διάρκεια!

Το πλεονέκτημα λοιπόν σαφώς και το έχει ο πιο έμπειρος, ο πιο δυνατός, αυτός με την καλύτερη φυσική κατάσταση!

Ένας αθλητής κάτω των 21 ετών δεν έχει προλάβει  ακόμη να αναπτυχθεί πλήρως, και είναι πολύ δύσκολο να ανταπεξέλθει στις ανάγκες του μοντέρνου παιχνιδιού!

Θα μπορούσαμε  να ισχυριστούμε λοιπόν ότι αυτό το γεγονός, είναι μια μαθησιακή εμπειρία και ανήκει σε ένα μοντέλο μακροπρόθεσμης ανάπτυξης των αθλητών αλλά θεωρώ επίσης ότι είναι και λίγο άδικο το 90% των γηπέδων να  έχουν σχεδιαστεί μόνο για να βοηθούν τους παλιότερους, φυσικά προς τέρψιν του φιλοθεάμονος κοινού!

Το ATP tour είναι μια μηχανή χρημάτων και κανείς  πραγματικά από αυτούς που κινούν τα νήματα, δεν θα ρισκάρει να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για τις λεγόμενες εκπλήξεις, αφήνοντας έξω από τον χορό τα μεγάλα ονόματα, και τις πωλήσεις των εισιτηρίων αλλά και των διαφημίσεων, στην τύχη!

Αυτό για μένα σίγουρα αποτελεί μια κοντόφθαλμη άποψη αλλά δυστυχώς τα πράγματα αυτά πρέπει να τα παίρνεις έτσι όπως είναι!

Φτάνουμε λοιπόν σε εκείνο το σημείο που πρέπει να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε,  όλοι εμείς που προπονούμε νέους αθλητές, έτσι ώστε να παραμείνουν στο "παιχνίδι" και να "γεράσουν" παίζοντας σε μεγαλύτερη ηλικία σε υψηλό επίπεδο.

Απάντηση στο παραπάνω προσπαθούν να δώσουν ερευνητές από διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα. Τα αποτελέσματα αυτών των ερευνών προκαλούν και πάλι έκπληξη: Δείχνουν ότι το ταλέντο και το IQ δεν έχουν μεγάλη σχέση με το αν κάποιος καταφέρει να γίνει αθλητής, μουσικός ή ιατρός παγκοσμίου επιπέδου!

Το βασικότερο είναι να αναρωτηθούμε ποια είναι τα μυστικά των βετεράνων που συνεχίζουν να παίζουν και αυτό γιατί ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι μαθαίνουν νέες δεξιότητες γρήγορα, στη συνέχεια ο ρυθμός μάθησης πέφτει ενώ μετά σταματάνε εντελώς να μαθαίνουν και να εξελίσσονται. Υπάρχουν όμως λίγοι οι οποίοι βελτιώνονται συνεχώς με τα χρόνια και τελικά γίνονται παγκοσμίου κλάσης.

Ένα πρώτο συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι κανένας δεν έγινε πραγματικά μεγάλος αθλητής χωρίς πολύ και σκληρή δουλειά. Η φυσική κλήση προς ένα αντικείμενο δεν εξασφαλίζει επιτυχία. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη γι’ αυτό, όποιο χώρο κι αν μελετήσει κανείς. Και οι πιο επιτυχημένοι άνθρωποι σε διάφορους τομείς (μουσικοί, αθλητές κ.α.) χρειάζονται δέκα περίπου χρόνια σκληρής δουλειάς για να γίνουν παγκοσμίου κλάσεως. Το φαινόμενο αυτό είναι καλά θεμελιωμένο και οι ερευνητές το αποκαλούν "ο κανόνας των 10 χρόνων".

Γιατί όμως υπάρχουν άνθρωποι που ενώ προσπαθούν και δουλεύουν δεν τα καταφέρουν να φτάσουν σε ένα τόσο υψηλό επίπεδο; Και πάλι η έρευνα αποκαλύπτει ότι οι κορυφαίοι σε κάθε χώρο αφιερώνουν τις περισσότερες ώρες στην αποκαλούμενη "σκόπιμη προπόνηση" (deliberate practice) ενώ έχουν πλάι τους έναν πολύ καλό προπονητή και μέντορα.

Σκόπιμη προπόνηση είναι η δραστηριότητα που στοχεύει αποκλειστικά στο να βελτιώσει την απόδοση, θέτει στόχους λίγο πάνω από αυτούς που το άτομο είναι ήδη ικανό να πετύχει, προσφέρει ανατροφοδότηση για τα αποτελέσματα και προϋποθέτει μεγάλο αριθμό επαναλήψεων.

Η σκόπιμη προπόνηση αποσκοπεί στη βελτίωση των ήδη υπαρχόντων ικανοτήτων και στην επέκταση των δεξιοτήτων πάνω σε άλλους τομείς στους οποίους το άτομο δεν είναι αρκετά ικανό.

Για να επιτευχθούν οι παραπάνω στόχοι απαιτείται μεγάλη συγκέντρωση και πνευματική προσπάθεια, γεγονός που περιορίζει την ώρα που μπορεί κάποιος να επιδοθεί σε σκόπιμη προπόνηση σε μερικές ώρες την ημέρα. Γι’ αυτό λοιπόν, η πολύ και σκληρή δουλειά από μόνη της δεν εξασφαλίζει την επιτυχία. Χρειάζεται και “έξυπνη” δουλειά.

Το συμπέρασμα λοιπόν από αυτές τις έρευνες, το οποίο εμφανίζεται συνεχώς και με τον πιο δραματικό τρόπο, είναι ότι οι μεγάλοι παίκτες δεν γεννιούνται αλλά γίνονται. Χρειάζεται ισχυρή θέληση και υπομονή, θυσίες, αφοσίωση στο στόχο αλλά και επίπονη πολλές φορές αυτοκριτική.

Είναι αλήθεια επίσης ότι η αποφυγή τροφικών παρεκτροπών, η πλήρης αποφυγή αλκοόλ και καπνίσματος, η συνεπής προπόνηση, η γυμναστική με βάρη χωρίς μεγάλες μεταβολές και η σωστή κοινωνική συμπεριφορά (οι περισσότεροι νέοι αστέρες που επηρεάζονται από τη λάμψη εύκολα παρασύρονται σε τρόπο ζωής που δεν τους δίνει μεγάλη διάρκεια καριέρας) παίζουν καθοριστικό ρόλο στην διάρκεια μιας επιτυχημένης καριέρας.

Αυτό που δεν πρέπει να παραλείπουμε είναι και η ατομική (γραμμένη ίσως στα γονίδια) φυσική ικανότητα του κάθε ανθρώπου.

Και για όσους επικαλούνται την τύχη σαν παράγοντα επιτυχίας, η απάντηση δίνεται από έναν εύστοχο ορισμό του τι ακριβώς είναι τύχη:

Τύχη λοιπόν είναι: όταν η σκληρή δουλειά συναντά την ευκαιρία.

Χωρίς συνεχή προσπάθεια οι ευκαιρίες περνάνε ανεκμετάλλευτες.

Ο πίνακας των κερδισμένων τίτλων από παίκτες κάτω των 20 ετών στην ΑΤΡ, από το 1990 μέχρι σήμερα.

Πηγές:
1)The Young Guns of Tennis: How Are They Performing in 2013?
Posted by: Jovica Ilic April 3, 2013 in ATP World Tour, General Tennis
2) "H Ηλικία του Μπασκετμπολίστα" του Αντώνη Κουσούλη http://www.ageofbasketball.net/
3) Μεγάλοι Αθλητές- άρθρο από το www.performance22.gr
4) You’ll never see another teenage tennis champ – here’s why by, Michael BaneResearch Fellow at Victoria University

Ο Δημήτρης Καναβαράκης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 22 Ιουνίου του 1968. Το 1990 αποφοιτά ως αριστούχος από το ΤΕΦΑΑ Κομοτηνής στις ειδικότητες αντισφαίρισης (tennis) και κολύμβησης ενώ η διπλωματική του εργασία με θέμα την «Ψυχολογία στο Tennis» γίνεται επίσημο σύγγραμμα της βιβλιοθήκης της σχολής του ΤΕΦΑΑ Κομοτηνής. Το 1991 παίρνει μεταπτυχιακό στο Sheffild University (MSc in Sports Marketing) και το 2004 μεταβαίνει στη διάσημη ακαδημία του Pat Etcheberry (Florida, USA) εξειδικευμένη για γυμναστές που ασχολούνται με το τένις  από την οποία και αποφοιτά μετά από 3 μήνες εξαντλητικής προσπάθειας, σπουδάζοντας δίπλα σε πολύ μεγάλα ονόματα όπως ο Jim Courier και η Justine Henan. To 2008 επιλέγεται από την ΕΦΟΑ ως γυμναστής της εθνικής μας ομάδας ανδρών στο Davis Cup αλλά και των επίλεκτων juniors (αγόρια & κορίτσια) στις εφηβικές εθνικές ομάδες.

Το πλούσιο βιογραφικό του κ. Καναβαράκη μπορείτε να κατεβάσετε εδώ.

Power Fitness 4 tennis από τον Δημήτρη Καναβαράκη...